اهمیت گزینش از زبان مدیر هسته گزینش دانشگاه تبریز

در آستانه پانزدهم دی ماه سالروز صدور فرمان تاریخی حضرت امام خمینی (ره) در امر تشکیل نهاد گزینش ضمن گرامیداشت و تبریک این روز و تشکر ویژه از زحمات و تلاش‌های صادقانه عوامل و دست‌اندرکاران این حوزه؛ به منظور جایگاه و اهمیت گزینش در دستگاه ها و تشریح برخی برنامه ها و اقدامات گفت و گوی با اباصلت حاجی زاده مدیر هسته گزینش دانشگاه تبریز صورت گرفته که از منظرتان  می گذرد.

* روابط عمومی: در ابتدا شما به عنوان یک مدیر هسته گزینش؛ ضمن تشریح عمده وظایف هسته های گزینش و اعضای ارکان گزینش کشور از لزوم و فلسفه تشکیل آن بگویید؟  

 حاجی زاده: بنده هم به نوبه خود ضمن گرامیداشت سالروز تشکیل نهاد گزینش در کشور به فرمان حضرت امام خمینی (ره). در خصوص پیشینه تشکیل نهاد گزینش در کشور؛ طبق فرمان شش ماده ای حضرت امام خمینی (ره)، 15 دیماه سال 1361 نهاد گزینش در کشور رسما تشکیل شد. حضرت امام خمینی (ره) در این فرمان تاریخی هیأتی را به عنوان ستاد پیگری تخلفات قضائی و اداری مامورکردند تا بررسی های کارشناسی را انجام دهند و نهاد گزینش را منطبق براین فرمان تشکیل دهند. متعاقب آن قانون گزینش در 18 ماده و 17 تبصره در تاریخ 14/6/74 توسط مجلس شورای اسلامی تصویب و مورخ 22/6/74 به تایید شورا ی نگهبان رسید. آئین نامه اجرایی گزینش در 52 ماده و 40 تبصره در تاریخ 25/7/77 توسط کمیسیون مشترک آموزش و پرورش و امور اداری و استخدامی کشور بنا به پیشنهاد هیات عالی گزینش تصویب نمود.

قانون تسری قانون گزینش معلمان و کارکنان آموزش و پرورش به کارکنان سایر وزارتخانه ها و سازمانها و موسسات و شرکتهای دولتی مشتمل بر ماده واحده و سه تبصره در 09/02/1375تصویب و در 26 اردیبهشت به تائید شورای نگهبان رسیده است. در واقع بعد از ابلاغ قانون تسری قانون گزینش معلمان و کارکنان آموزش و پرورش به کارکنان سایر وزارتخانه ها  و بر اساس قانون گزینش هیات مرکزی گزینش در وزارت خانه ها و هسته گزینش در دستگاههای دولتی، سازمان ها، دانشگاهها و ... تشکیل گردید.

با این وجود، رئیس جمهور، هیأت عالی گزینش، هیأت های مرکزی گزینش و هسته های گزینش به ترتیب ارکان گزینش کشور به شمار می رود. و از عمده وظایف هسته های گزینش باید گفت که مرجع ابتدایی بررسی صلاحیت داوطلبان استخدام و سایر موارد مذکور در قانون گزینش، هسته گزینش است. مدیر هسته گزینش مسئولیت اداره امور اجرائی هسته را برعهده دارد. از جمله وظایف هسته ها اجرای دستورالعملها ، بخشنامه ها و سایر امور محوله از سوی هیأت مرکزی و هیأت عالی گزینش، بررسی و تعیین صلاحیت متقاضیان مشمول قانون گزینش، تایید صلاحیت کارکنان هسته و رسیدگی به شکایات در مرحله اول تجدید نظر می باشد.

* روابط عمومی: از ضوابط حاکم بر گزینش بگویید و اینکه کدام دستگاه ها و افراد مشمول قانون گزینش هستند؟  

 حاجی زاده: علاوه بر لزوم احراز شرایط عمومی استخدام شامل صلاحیت های علمی و توانایی های جسمی و روانی که به وسیله آزمون و توسط دستگاه مشخص می شود. متقاضیان می بایست حائز ضوابط گزینش ( عمومی و انتخاب اصلح ) نیز باشند. ضوابط عمومی، حداقل ضوابطی است که فرد متقاضی جهت استخدام و یا تبدیل وضعیت می بایست حائز آن باشد.  از مصادیق ضوابط عمومی می توان از اعتقاد به دین مبین اسلام و یا یکی از ادیان رسمی مصّرح در قانون اساسی ، التزام عملی به احکام اسلام ( عمل به واجبات و اجتناب از محرمات) ، اعتقاد و التزام به ولایت فقیه ، نظام جمهوری اسلامی و قانون اساسی ، عدم اشتهار به فساد اخلاقی و تجاهر به فسق ، عدم سابقه وابستگی تشکیلاتی و گروهکی ( مگر توبه ایشان احراز شود) ، عدم سابقه کیفری مؤثر و عدم اعتیاد به مواد مخدر نام برد.

ضوابط انتخاب اصلح، نیز ضوابطی است که در موارد محدودیت ظرفیت ( پذیرش) و کثرت تقاضا، اشتغال و یا تغییر شغل در مشاغل خاص، حساس و مدیریتی حق می توان نام برد.

بنابراین داوطلبان ورود به خدمت اعم از رسمی و غیر رسمی یا غیر ثابت ( پیمانی ، قراردادی ، روزمزد ، خرید خدمت ، حق التدریس و عناوین مشابه) متعهدین خدمت، متقاضیان استخدام مشمول قانون کار در کلیه دستگاههای اجرائی ، داوطلبان بورسیه های بلند مدت داخل و خارج کشور ، مأمورین ثابت خارج از کشور ، مأمورین و منتقلین به دستگاههای مشمول قانون گزینش در مشاغل حساس ، داوطلبان پذیرفته شده در مراکز آموزش عالی وابسته به دستگاههای اجرائی ، پذیرفته شدگان در مراکز و دانشسراهای تربیت معلم ، تعهد دبیری و کارکنان شرکتهای خدماتی طرف قرارداد با دستگاههای اجرایی جهت بکارگیری در مشاغل اداری ، کارشناسی ، آموزشی و حساس، اشتغال  و یا تغییر شغل در مشاغل خاص، حساس و مدیریتی تماماً مشمولین قانون گزینش می باشند. کلیه وزارتخانه ها ( به جز اطلاعات)، سازمانها، مؤسسات و شرکتهای دولتی ، شهرداریهای کشور، بانکهای کشور ، نهادهای انقلاب اسلامی ، مؤسسات و شرکتهای دولتی که شمول قانون بر آنها مستلزم ذکر نام است و شرکتهایی که تمام یا قسمتی از بودجه آنها از بودجه عمومی تأمین می شود و... مشمول قانون گزینش می باشند.

* با این مقدمات در ادامه مبحث جایگاه، اهمیت و نقش گزینش در دستگاه ها و به ویژه در دانشگاه ها را چگونه تحلیل می کنید؟

حاجی زاده: اهمیت و ضرورت امر گزینش در پاسداری و صیانت از ارزش های دین مبین اسلام و آرمان های والای انقلاب اسلامی بر کسی پوشیده نیست. مقام معظم رهبری در امر ضرورت و اهمیت گزینش، گزینش نیروی انسانی دستگاه ها را مثل آب خوردن، لازم و واجب می دانند. ضمنا مقام معظم رهبری در سیاست های کلی نظام اداری که در سال 1389 ابلاغ فرمودند در بند 3 به "بهبود معیارها و روز آمدی روشهای گزینش منابع انسانی به منظور جذب نیروی انسانی توانمند، متعهد و شایسته و پرهیز از تنگ نظریها و نگرشهای سلیقه ای و غیر حرفه ای" تاکید می نمایند. نگاه ما به گزینش یک نگاه پیشگیرانه و هدایت گرانه است در واقع رسالت گزینش گران پیشگیری می باشد، پیشگیری از انحراف و آسیب ارزش های اسلامی و انقلابی و تحمیل هزینه بر دستگاه ها  است.

از سویی از آنجایی که نیروی انسانی متخصص، متدین، متعهد و علاقه مند به کار از سرمایه های اصلی و ارزشی دستگاهها و مراکز آموزش عالی بشمارمی آید که نقش اساسی و محوری در تعالی و پیشرفت نظام جمهوری اسلامی ایران بالاخص در توسعه علمی و فرهنگی کشور داشته و به طبع آن از به هدر رفتن منابع و امکانات و وقت مسئولین و مدیران و بوجود آمدن جو و فضای متشنج و نامطلوب در دانشگاه ها جلوگیری می گردد. تلاش برای جذب چنین نیروی انسانی متعهد و کارآمد خود رسالت بزرگی است که بر دوش مسئولان دانشگاه ها و هسته گزینش است.

* در خصوص نحوه انتخاب گزینشگران و عملکرد یکساله هسته گزینش دانشگاه تبریز بگویید و اینکه اخیرا هسته گزینش دانشگاه از نیروهای شرکتی دانشگاه تبریز مدارک خواسته بودند، آیا این امر در راستای تبدیل وضع این نیروها بوده است؟

حاجی زاده: در طول یکسال گذشته اعضای هسته گزینش دانشگاه تبریز تعداد 39 جلسه تشکیل داده  که در این جلسه ها تعداد 647 پرونده مورد بررسی و در ادامه برای آنها رای صادر شده است، از این تعداد پرونده تعداد 20 پرونده بدوی، 574 پرونده تمدید قرارداد کارمعین، 45 پرونده تبدیل وضعیت، 7 پرونده نیابتی و یک فقره پرونده نیز تجدید نطر مرحله اول بوده که این پرونده ها مختص دانشگاه های تبریز، بناب و مراغه بوده است.

در مورد نحوه انتخاب گزینشگران هسته گزینش دانشگاه تبریز، مبنای کار بنده و تیم گزینشی رعایت موازین شرعی، نصب العین قراردادن فرمان شش ماده ای حضرت امام (ره) و قانون گزینش، امانت داری، اخلاق اداری و صیانت از حقوق و حفظ شان افراد می باشد. معیار کار ما اجتناب از نگاه های تنگ نظرانه و پرهیز از اغماض، دلسوزی های  بی پایه، بی مورد و غیر قانونی، دوری از برخورد سلیقه ای، جناحی و شخصی نگری می باشد.

حفظ اسرار افراد یکی از مسایل و دغدغه های اساسی اینجانب است که این مشخصه ها در انتخاب همکاران گزینشگر مد نظر می باشد. در انتخاب همکاران گزینش گر رویکرد بنده ضمن تاکید بر چابک و کوچک سازی، استفاده از نیروی انسانی بومی دانشگاه می باشد. بر این اساس نیروهای گزینش گر از میان کارکنان شریف و زحمت کش دانشگاه شناسایی شدند و ضمن طی مراحل قانونی و اداری برای توانمندی آنها دوره های آموزشی حرفه ای و تخصصی اجرا شده است بنابراین استفاده از نیروهای بومی توانمند، با تقوا و متعهد باعث سرعت بخشیدن به روند مراحل گزینش افراد با حفظ کیفیت و افزایش دقت و رعایت قانون خواهد بود. علاوه بر سرعت بخشیدن به روند کار، استفاده از نیروهای گزینش گر داخلی یک مزیت دیگر هم خواهد داشت و آن شناخت درست و کافی گزینش گر از مسایل و موقعیت حساس و سرنوشت ساز دانشگاه می باشد. زیرا که دانشگاه تبریز به عنوان مشهدالشهدای دانشگاه های کشور و دومین دانشگاه کشور باید در جذب اساتید و کارکنان متخصص، متعهد و کارآمد و تربیت نسل جوان علمی کشور به مراتب دقت بیشتری را معمول دارد.

در مورد نیروهای شرکتی هم باید یادآوری کنم که بر اساس تبصره ماده 39 آیین نامه اجرایی قانون گزینش که تاکید می کند "هرگونه استفاده از کارکنان شرکت هایی که جهت انجام امور خدماتی طرف قرارداد دستگاه های اجرایی می باشند، در مشاغل اداری و کارشناسی، آموزشی و حساس منوط به تأیید گزینش خواهد بود." بنابراین با توجه به قانون فوق از نیروهای شرکتی شاغل در مشاغل اداری و کارشناسی، آموزشی و حساس مدارک برای سیر مراحل گزینش درخواست شده است و ربطی به تبدیل وضعیت آنان ندارد.

* روابط عمومی: برای آشنایی و توجیه کارکنان دانشگاه چه اقداماتی صورت گرفته و در همین راستا به مناسبت 15 دی ماه چه برنامه های در نظرگرفته شده است؟

حاجی زاده: به منظور آشنایی بیشتر کارکنان با قوانین و دستورالعمل های گزینشی، هسته گزینش کارکنان دانشگاه با همکاری مرکز آموزش کارکنان دانشگاه تبریز دوره های آشنایی با قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، قانون رسیدگی به تخلفات اداری و قانون گزینش کشور را برای کارکنان قرارداد معین، پیمانی، رسمی آزمایشی و رسمی قطعی برگزار کرده است. همچنین وب سایت این هسته به آدرس http//gozineshtabrizu.ac.ir همواره فعال بوده و آماده دریافت نظرات و پیشنهادات مفید و سازنده درامرگزینش است.

بمنظور گرامیداشت 15دیماه سالروز صدور فرمان تاریخی بنیانگذار فقید انقلاب اسلامی حضرت امام خمینی (ره) مبنی بر بازنگری و تنقیح امر گزینش  نیز برنامه های متعددی ازجمله مراسم زیارت و غبار روبی مزار شهدای گمنام دانشگاه، دیدار با رئیس دانشگاه، استاندار آذربایجانشرقی و همچنین دیدار با نماینده ولی فقیه در استان انجام خواهدشد. همچنین طی مراسمی از گزینش گران برتر تقدیر و تشکر بعمل خواهد آمد.

* روابط عمومی: در خاتمه چه پیام و توصیه ای برای فعالان این عرصه دارید؟

حاجی زاده: با عنایت به آیات، روایات و تاکیدات حضرت امام خمینی (ره) و رهبر فرزانه انقلاب اسلامی در امر گزینش، متولیان امور گزینش باید در وهله اول افرادی، صالح، متعهد، عاقل، صاحب اخلاق کریمه، فاضل، متوجه به مسائل روز باشند تا در حوزه فعالیت خود با جدیت و نهایت دقت و حرکت در مسیر قانون مداری و پرهیز از اعمال سلیقه های شخصی به جهت رعایت حقوق نظام اسلامی و متقاضیان محترم، اصلاح روش ها و تکنیک ها و اعمال ضوابط بر اساس مبانی شرعی و قانونی، سرعت بخشیدن به امور گزینش با رعایت کیفیت، اقدام نمایند تا عملکرد آنان مورد رضای حضرت حق تعالی و حضرت ولیعصر (عج) قرار گیرد.

 ضمنا گزینش گران باید واجد صفات یک کارمند نمونه، شایسته بوده و الکو باشند و  تقوا محور اصلی صفات یک گزینش گر باشد. توصیه بنده به همکاران گزینش گر این است که سه مسئله مد نظرشان باشد اول: به وظایف شرعی و قانونی خودشان به خوبی عمل کنند. دوم : امانت دار بیت المال (دانشگاه) باشند.  سوم: امانت دار مردم و کارکنان باشند چرا که برای حفظ حق الناس و حرمت انسان اکیدا سفارش شده است.

اما سفارش و درخواست از مسئولان محترم: مقام معظم رهبری فرموده‌اند که "گزینش ها تقویت بشوند، منها تقویت گزینش ها از دو نظر است، هم تقویت موضع اداری و سیاسی و هم تقویت باطن انسانی و عارفانه و دقت و توجه لازم"  بنابراین روسای محترم دانشکده ها و مدیران با نظارت بر کارمندان حوزه زیرمجموعه خود و همکاری و تعامل بیشتر با هسته گزینش خواهند توانست به این فرمایش مولای متقیان حضرت علی(ع) جامه عمل بپوشانند که فرموده‌اند: در امور کارکنان خود بیاندیش و پس از آزمایش به کارشان گمار و با میل شخصی و بدون مشورت با دیگران آنان را به کارهای مختلف وامدار، زیرا نوعی ستمگری و خیانت است.

بنابراین، با همیاری و همدلی همه کارکنان و مدیران دانشگاه می‌توانیم با داشتن دغدغه و احساس مسئولیت نسبت به پیرامون خود، یکدیگر و همچنین مجموعه دانشگاه را از انحراف بازداشته، با دوراندیشی و احتیاط عاقلانه به توسعه و پیشرفت کارها کمک کرده و در راه سالم‌سازی و اهداف عالیه انقلاب اسلامی ایران از جمله در حوزه های علمی و فرهنگی قدم برداریم.

در نهایت باید یادآور کنم  که وظیفه دارم به عنوان خادم هسته گزینش دانشگاه تبریز از مسئولان و کارشناسان هیات عالی و هیات مرکزی گزینش کارکنان وزارت عتف، از مسئولان محترم در سطح استان نماینده محترم ولی فقیه وامام جمعه معزز حضرت حجت الاسلام والمسلمین حاج آقا آل هاشم ، استاد ارجمند جناب آقای دکتر پورمحمدی استاندار محترم و مسئولان محترم دانشگاه آقای دکتر مجیدی و معاونین،  آقای مهندس طالبیان مدیر هسته گزینش استانداری تشکر کنم چرا که همیشه حامی، همراه و راهنمای گزینش گران بودند و خواهند بود. از کارشناسان و همکاران شریف و مومن و متعهد گزینش گر که به صورت جهادی و شبانه روز با هسته همکاری داشتند، از کلیه ادارات، نهادها، و مدیریت ها که هسته گزینش کارکنان دانشگاه تبریز را همراهی نمودند نهایت تشکر و سپاس بجا می آورم امیدوارم در سایه عنایات الهی موفق و موید باشند. در پایان از مدیر و کارشناسان محترم روابط عمومی که این فرصت را در اختیار این حقیر قرار دادند تا اطلاع رسانی لازم در خصوص نحوه کار هسته گزینش ارایه دهم نهایت تقدیر و تشکر بعمل می آورم (چرا که حق کارکنان می باشد که اطلاع داشته باشند براساس کدام معیارها سنجش و گزینش می شوند). والسلام علیکم و ...